Drie cols van de buitencategorie. Drie cols die, stuk voor stuk, ware Tour-klassiekers zijn. De Calibier. De Col de la Croix de Fer. En het slotstuk op de Alpe d’Huez, de Nederlandse Berg, waar (vooral op Bocht 7) een groot volksfeest zal losbarsten. En dat op quatorze juillet, de Franse Nationale Feestdag. In totaal worden 4.750 hoogtemeters aangedaan. Deze twaalfde etappe van de Tour de France 2022 is met recht de Koninginnerit van de Tour 2022! Krijgen we na het spektakelstuk op de Col du Granon waar Jonas Vingegaard de macht greep in deze tweede Alpenrit opnieuw vuurwerk voorgeschoteld?Voorjaarsklassiekers.be blikt uitgebreid vooruit met de voorbeschouwing etappe 12 naar Alpe d’Huez!
Tour 2022: Voorbeschouwing etappe 12 naar Alpe d’Huez
Een etappe die begint in Briançon en eindigt op de top van Alpe d’Huez, met ook (weer) de Galibier en de Col de la Croix de Fer. En dat op quatorze juillet, de Franse Nationale Feestdag. Wat wil je nog meer!? Veel meer Tour de France dan dit krijg je niet. En deze etappe heeft ook erfgoed, een bijna exacte replica van hetzelfde parcours uit 1986, toen Bernard Hinault de winnaar was op de dag na zijn beroemde duel met Greg LeMond (foto onder).
De laatste Alpenetappe overtreft de vorige dag door niet twee, maar drie beklimmingen van hors catégorie te bevatten. Of wel buitencategorie, de zwaarste categorie der bergen in de Tour. Het peloton begint in Briançon en volgt de route van etappe 11 door in omgekeerde richting over de Galibier te klimmen, de gemakkelijkere zuidkant te beklimmen alvorens de noordkant en de Télégraphe af te dalen naar Saint-Michel-de-Maurienne.
Na 13 km door de vallei naar Saint-Jean-de-Maurienne te hebben gereden, begint de Col de la Croix de Fer. Nominaal 29 km aan 5,2%, is het een zeer onregelmatige klim: De eerste vier kilometer stijgen met gemiddeld 7,6%, alvorens twee kilometer bergaf te gaan. De volgende zes kilometer zijn het zwaarst, met een gemiddelde stijging van 8,8% tot aan de Tunnel des Quatre Jarriens, gevolgd door vier vlakke of dalende kilometers door Les Sallanches. Na het skigebied zijn er zeven kilometers met een stijgingspercentage van slechts 2,9 tot 5,4%, gevolgd door een stuk van vijf kilometer waar het stijgingspercentage nooit onder de 7,1% zakt. De laatste kilometer is iets makkelijker met 6,3%.
De afdaling is bijna even lang als de klim en omvat ook twee kleinere stijgingen, wat betekent dat de renners hun benen niet gewoon kunnen laten rusten. Een vlak stuk van 12 kilometer brengt hen dan naar de voet van de Alpe d’Huez met zijn beroemde 21 haarspeldbochten.
L’Alpe d’Huez begint met een knal, want de eerste twee kilometer stijgen met meer dan 10% en daarna wordt het nooit rustiger. Het steilste deel met een stijgingspercentage van 11,5% komt na negen kilometer, net na het dorp Huez; pas na 11 kilometer daalt het stijgingspercentage tot 5% om vervolgens in de laatste kilometer weer te stijgen.
Dit is opnieuw een etappe voor de klassementsrenners, hoewel de lange afstand van de Croix de Fer tot de slotklim betekent dat zij terughoudend zullen zijn om vroeg aan te vallen en hun krachten zullen sparen voor Alpe d’Huez. Hierdoor zou een sterke klimmer die mee is met de kopgroep in de jacht op bergpunten lang vooraan kunnen blijven en misschien zelfs de etappe winnen – aangezien het de nationale feestdag is, zullen de Franse renners extra gemotiveerd zijn.
Voor we in deze voorbeschouwing etappe 12 naar Alpe d’Huez naar de favorieten gaan, eerst een stukje historie!
Alpe d’Huez in de Tour: altijd sensatie
Van de eerste keer dat de Tour de Alpe d’Huez aan deed, in 1952, toen Fausto Coppi won, tot de Nederlandse hegemonie in de jaren zeventig en tachtig, tot de vele Italiaanse overwinningen in de jaren negentig. En van de oppermachtige zeges van Lance Armstrong tot de Franse overwinnaars Pierre Rolland, Christophe Riblon en Thibaut Pinot. De Alpe d’Huez in de Tour de France staat altijd wars van sensatie. Hier onder lichten we enkele hoogtepunten uit!
Fausto Coppi zegeviert in de eerste Alpe in de Tour
In 1952 gebruikte de Tour de France voor het eerst de beklimming van de Alpe d’Huez. In de 10e etappe reden de renners vanuit Lausanne de Zwitserse grens over naar Frankrijk om aan het eind van een slopende dag van 266 kilometer in de Alpen de beklimming aan te vatten. De Alpe d’Huez, een onbekende beklimming van categorie 1, was de eerste keer dat de Tour gebruik maakte van een topfinish en leverde de Italiaan Fausto Coppi de tweede ritzege van de wedstrijd op. Coppi begon sterk aan de Tour nadat hij een maand eerder met succes een vierde Giro d’Italia had gewonnen en nam de controle over de wedstrijd op Alpe d’Huez. Op zes kilometer van de top viel de Italiaan aan en breidde zijn voorsprong uit tot 1 minuut 20 seconden aan de finish, waardoor hij de algemene leiding overnam van landgenoot Andrea Carrea.
Marco Pantani en de snelste beklimming ooit op de Alpe d’Huez
In 1995 zette Marco Pantani zo’n snelle tijd neer dat deze nog steeds in de boeken staat als snelste tijd. Slechts 36 minuten en 50 tellen is anno 2022 nog steeds de recordtijd van de Alpe d’Huez.
Il Pirata lag de beklimming erg goed, want twee jaar later, in het jaar dat hij de Tour ook won, reed de Italiaanse klimmer iedereen aan frieten en wist de etappe naar de Alpe d’Huez met overmacht te winnen.
Gele trui drager en titelverdediger Jan Ullrich was toen weliswaar slechts 47 seconden langzamer, maar verloor het later in de Tour definitief van Pantani.
De meesterbluf van Lance Armstrong in de Tour van 2001
Een ander berucht Tour de France moment kwam op een top van Alpe d’Huez toen Lance Armstrong het veld wegvaagde in de 10e etappe van de Tour in 2001. Armstrong blufte zijn rivalen af terwijl de etappe zich ontvouwde op de beklimmingen van de Col de la Madeleine en de Col du Glandon door achteraan de hoofdgroep te zitten schijnbaar worstelend.
Toen de wedstrijd de Alpe d’Huez bereikte, ontketende Armstrong de hel met een monsterlijke aanval die grote gaten sloeg in het gedemoraliseerde peloton. Op de top had de Amerikaan twee minuten voorsprong op zijn naaste rivaal Ullrich met een vertoon van pure dominantie. Armstrong nam de leiding drie dagen later in Saint-Lary-Soulon en leek deze nooit meer kwijt te raken toen hij zijn derde Tour de France overwinning in evenzoveel jaar opeiste.
“I wanted to win the Alpe d’Huez stage. It’s among the most famous and most historically revered climbs in the Tour de France. It’s not very long, but it’s very steep, and all of the switchbacks have been numbered, and on every number a former winner’s name is written. It’s a cycling lover’s climb” – Lance Armstrong over zijn legendarische zege op de Alpe d’Huez in zijn boek Every Second Counts.
Le Alpe d’Huez: de Nederlandse Berg
Zeg je in Nederland ‘Le Alpe d’Huez’ en de ogen van de wielerliefhebber beginnen te fonkelen. De Alpe d’Huez is de Nederlandse Berg. Voor de heel jonge wielervolgers: inderdaad, de afgelopen dertig jaar wist geen Nederlander meer te winnen. Maar de echte wielerfans, of de wat oudere wielervolgers, weet dat de beroemdheid van de Alpe d’Huez in Nederland vooral tot stand is gekomen door de prestaties in de jaren zeventig en tachtig. Drie Nederlanders renners wonnen twee keer op de Alpe d’Huez: Joop Zoetemelk deed dat in 1976 en 1979, Hennie Kuiper in 1977 en 1978 en Peter Winnen in 1981 en 1983.
Steven Rooks won in 1988 en Gert-Jan Teunissen was in 1989 de laatste Nederlander die de prestigieuze Alpe d’Huez etappe in de Tour de France te winnen. Inderdaad, 1989 is een tijd terug. Een hele tijd. Een lange leegte. Al snakkend kijken de Nederlandse fans dus uit naar een nieuwe overwinning. Misschien dit jaar, met een renner als Steven Kruiswijk?
Zien we dan eindelijk weer een Nederlander als eerste boven op ‘Bocht 7’ komen?
Vroeg in de ochtend eerst zelf voor de hitte uit de Alpe bedwingen, om vervolgens achteraan de polonaise in het Oranjelegioen op Bocht 7 aan ste sluiten. Iets wat wij als redacteuren in 2013 deden. Oh, wat een volksfeest was dat. Hoogtepunt? De hele dag was een groot hoogtepunt. Mooiste moment? Toch wel dat Adam Hansen, de Australische hardrijder van Lotto, een pint aanpakte en deze rustig soldaat maakte. Wat een legende.
Dieptepunt van de dag die zomerse dag in 2013? Dat opnieuw een Nederlander het niet wist waar te maken. En nu, bijna 10 jaar verder. Op welke Nederlander zal het Oranjelegioen dit jaar hun geld inzetten? Steven Kruiswijk? Mathieu van der Poel was een mooie geweest, maar die is er natuurlijk niet meer bij. Of zal het een van de kopmannen van Jumbo-Visma zijn, die als eerste boven komt en luidkeels worden toegejuicht door de Hollandse tifosi?
Favorieten etappe 12 naar Alpe d’Huez
Waar de Nederlandse wielerfans verder dromen, zullen wij niet verder afdwalen. We besluiten de voorbeschouwing etappe 12 naar Alpe d’Huez met de favorieten!
De laatste keer dat de Tour deze mythische klim beklom was Geraint Thomas de winnaar. De Welshman (foto onder) wist in de gele trui te winnen door onder meer Tom Dumoulin te kloppen.
Na de schitterende, epische etappe gister naar de Col de Granon waar Jonas Vingegaard (foto onder) de macht greep, kunnen we ons op le Alpe d’Huez opmaken tussen een clash tussen de Deen in het geel en zijn grootste rivaal Tadej Pogačar.
In het kielzog van deze twee kemphanen zien we bij Jumbo met Steven Kruiswijk en Primož Roglič nog twee klimmers die geen groot gevaar meer voor het algemeen klassement zijn en wellicht voor eigen succes kunnen rijden. Adam Yates (INEOS) en Lennard Kämna (BORA-hansgrohe) zouden gezien hun vormpeil hier hoge ogen moeten kunnen gooien.
Ditzelfde geldt voor Groupama-FDJ’s David Gaudu en Thibaut Pinot (foto onder), Romain Bardet (DSM) en Enric Mas (Movistar).
Mochten er renners vanuit de vlucht van de dag een gooi gaan doen naar de zege, denk dan aan Jakob Fuglsang, Michael Storer en natuurlijk Bauke Mollema.
Favorieten etappe 12 naar Alpe d’Huez Tour 2022 volgens Voorjaarsklassiekers.be:
***** Jonas Vingegaard
**** Tadej Pogačar
*** Thibaut Pinot
** Lennard Kamna
* Romain Bardet
Dark horse: Steven Kruiswijk, Bauke Mollema, Michael Storer en Nairo Quintana